Wesley Akkerman | LinkedIn Digital 30 nov 2020

Is social media goed of slecht voor je mentale gezondheid?

Onderzoek doen naar het gebruik van social media is niet nieuw, maar soms komt er nog wel eens een opmerkelijk resultaat uit. Dergelijke resultaten zijn meestal niet wereldschokkend, maar kunnen wel helpen bij het gebruik van dergelijke producten en de manier waarop deze ons leven beïnvloeden.

Soms voel je je wel eens schuldig nadat je uren op je telefoon hebt zitten scrollen. Want je had in die tijd ook iets nuttigs kunnen doen. Er zijn ook mensen die zich gewoon echt heel rot voelen wanneer ze uren doorbrengen op social media, terwijl andere mensen daar geen last van hebben. Daar wordt al jaren onderzoek naar gedaan. In het verleden kwamen daar resultaten zonder eenduidig antwoord uit. Uit onderzoek dat later uitgevoerd is bleek dat de situatie gecompliceerd was, want: waarom gebruiken mensen sociale media; wie gebruikt de sociale media; en hoe gebruiken die mensen de sociale media?

Social media heeft invloed op je

Het probleem met dergelijke onderzoek zit hem vaak in het gebruik van verschillende termen voor dezelfde handelingen. Socialmediagebruik kan wijzen op een gesprek op WhatsApp, scrollen door je Facebook-feed en naar foto’s kijken van modellen op Instagram. Daarnaast wordt in sommige onderzoeken ook de term ‘screen time’ aangehaald, als brede term voor gebruik van computers in het algemeen. Wanneer veel mensen vaak achter een scherm zitten, groot en klein, dan kan dat leiden tot depressie door eenzaamheid. Maar het kan ook zijn dat die screen time zorgt voor het tegenovergestelde, wanneer mensen contact hebben met gelijkgestemden.

Een recent voorbeeld is natuurlijk de aanhoudende pandemie. Omdat we elkaar veel minder opzoeken dan voorheen, houden we veel meer contact via social media. Dat kan voor blije gevoelens zorgen, omdat je zodoende toch steun bij elkaar kunt vinden. Maar uiteindelijk kan dit gebruik van sociale media er tevens voor zorgen dat we ons minder goed voelen. Helemaal als dat het enige is waar we mee bezig zijn of als we te veel negatief nieuws over de wereld lezen.

Actief of passief?

De vraag of social media ervoor zorgt of je je goed of juist slecht voelt komt neer op de vraag hoe je die media gebruikt: actief of passief. Wanneer je echt met iemand in contact bent, actief reageert op dingen of met iemand praat, dan geeft dat een positief gevoel. Ben je alleen aan het scrollen en aan het consumeren, dan kan dat voor neerslachtige gevoelens zorgen. Dat is dan het passieve gebruik. In dat passieve gebruik kun je bijvoorbeeld jezelf vergelijken met de mensen die je volgt, waardoor je kunt gaan denken dat je leven niet net zo leuk is.

Mocht je nu dus ook veel social media gebruiken, dan doe je er goed aan een actieve houding aan te nemen. Reageer op dingen, ga gesprekken aan en doe dat alleen wanneer dat voor jou uitkomt — niet per se wanneer die telefoon weer eens afgaat. Merk je dat je je neerslachtig voelt na urenlang scrollen, dan is het misschien tijd om even wat anders te doen en die smartphone weg te leggen.

Inverse