Hoe onschuldige social media-quizjes je gegevens stelen

Sociale media staan vol met geinige quizjes die erg onschuldig lijken. Er aan mee doen is echter een gevaar voor je privacy.

“De eerste letter van je voornaam en je sterrenbeeld bepalen je shopping-personaliteit.” Zo luidt een social media post van Rakuten uit 2022. De post bevat een overzicht met alle letters van het alfabet en willekeurige antwoorden. “De eerste letter van je voornaam en eerste letter van je achternaam bepalen je weekendplannen”. Ook deze post heeft dezelfde vrij herkenbare opzet: een overzicht aan letters en resultaten. Het idee is simpel: je zoekt de letters van je namen en krijgt daaruit een combinatie. Leuk om aan mee te doen, maar net zo gevaarlijk voor je privacy.

Wafels met aardbei komt er voor mij uit. Mensen laten maar al te graag hun resultaat weten in de reacties. Logisch, want er zijn genoeg combinaties mogelijk dat jouw ‘weekendplannen’ uniek zijn. Dergelijke posts staan dan ook vaak vol met honderden of duizenden reacties. Zonder dat je het door hebt, laat je het internet je initialen weten. Misschien niet heel privacygevoelig, maar dat is slechts de eerste stap. Dagelijks zie je dit soort quizjes voorbij komen die het leven makkelijker maken voor hackers.

Je gegevens op straat door een Instagram-quiz

Hackers of andere kwaadwillenden kunnen handmatig, of via geautomatiseerde scripts, profielen maken van veel mensen die dit soort quizjes publiekelijk beantwoorden. Soms zitten ze zelf achter een account dat dergelijke posts plaatst, maar ze kunnen ook rustig meekijken in de reacties onder posts van bekende bedrijven zoals Rakuten. Onder de ene post laat je je initialen weten en onder de andere je geboortedatum of sterrenbeeld.

Langzamerhand geef je, zonder het door te hebben, enorm veel informatie vrij dat iedereen kan inzien. Hackers kunnen alle reacties van gebruikers verzamelen en opslaan. Vervolgens kunnen ze andere posts analyseren en de data daarvan toevoegen. Hierdoor wordt er langzamerhand een profiel van je opgesteld met al je persoonlijke informatie. Dat gaat verder dan je leeftijd of je voor- en achternaam. De quizjes voelen zo onschuldig dat ze ook beveiligingsvragen van je stelen.

Beveiligingsvragen onveilig maken

Eén manier om je accounts te beveiligen is een beveiligingsvraag. Bij het aanmaken van een account kan je kiezen uit vragen waarvan alleen jij het antwoord weet. Denk aan vragen als je geboorteplaats, je moeders meisjesnaam of je favoriete maaltijd. Hoewel dit systeem inmiddels niet meer veel gebruikt wordt, bestaat het nog op vele plekken. Als je dan je inloggegevens een keer vergeten bent, kan je het resetten middels onder andere een beveiligingsvraag.

Door simpelweg te vragen naar deze informatie via een onschuldige Facebook-post, is de beveilingsvraag alles behalve beveiligd. Mensen willen maar al te graag hun eigen kant laten weten op zulke quizposts. Zo kan je honderden reacties vinden onder posts die je naar je favoriete maaltijd vragen. Natuurlijk kan het niet direct veel kwaad om jouw maaltijd te delen, maar als je vaker aan dit soort posts meedoet, moet je misschien oppassen met hoeveel je precies prijs geeft.

Wat kan je er tegen doen?

Het beste wat je hier tegen kan doen is simpelweg niet meedoen. Als de drang om jouw ‘uitstel-stijl’ te delen met anderen, deel de post in een privégesprek. Hiermee maak je de ogenschijnlijk onschuldige informatie niet publiekelijk beschikbaar. Niet elke quiz is gevaarlijk, maar op je hoede wezen is erg belangrijk.

Dat gaat overigens verder dan een Facebook- of Instagram-post. Er zijn genoeg websites of zelfs apps die specifiek met dit doel gemaakt zijn. Facebook heeft zelf in 2019 een dergelijke app aangeklaagd. Mensen houden nou eenmaal van vragen beantwoorden en hun eigen persoonlijke versie van iets te ontvangen. Jouw paardennaam is anders dan die van je buurvrouw en dat is natuurlijk leuk om te vergelijken, maar doe het de volgende keer niet in het openbaar.

Klaar met Netflix? Zo zeg je op

Onderwerpen

• data
• hackers
• privacy
• social media