Astronomen ontdekken oudste zwarte gat ooit en staan voor een raadsel

Wetenschap Sam Dille 17 jan 2021
Leestijd: 2 minuten

De ruimte heeft ons weer met een nieuw raadsel opgescheept. Er is namelijk een miljarden jaren oud zwart gat gevonden dat op mysterieuze wijzen enorm zwaar is.

Astronomen hebben een quasar ontdekt in een nog vrijwel onbekende hoek van de ruimte. De quasar ligt op meer dan 13,03 miljard lichtjaar van de aarde. In het centrum van dit ruimteobject is een enorm zwart gat gevonden. Dit supergrote zwarte gat is 1,6 miljard keer zwaarder dan de zon.

Het enorme zwarte gat is miljarden jaren oud

De quasar, genaamd J0313-1806, is ontstaan toen het universum 670 miljoen jaar oud was. Dit is slechts 5 procent van de leeftijd die het universum vandaag heeft. Met deze indrukwekkend leeftijd is J0313-1806 nu het oudste zwarte gat dat ooit ontdekt is. Hiermee verslaat de quasar de vorige kampioen,  J1342 + 0928. Deze is ontdekt in 2017 en bestond toen het universum nog ‘maar’ 690 miljoen jaar oud was.

Zwart gat, nasa, heelal
J1342 + 0928. (Afbeelding: ESO)

De ontdekking werd afgelopen dinsdag aangekondigd tijdens de 237e bijeenkomst van de American Astronomical Society. De quasar kan helpen bij onderzoek naar de geschiedenis van ons universum. Helaas geeft dit zwarte gat niet alleen maar antwoorden. Er zijn ook een aantal raadselachtige vragen waar onderzoekers zich de komende jaren mee bezig gaan houden.

De zwaarte van het zwarte gat is onverklaarbaar

Quasars zijn extreem heldere objecten, de helderste in het universum. Ze liggen vaak in het centrum van sterrenstelsels. In het centrum van zo’n quasar ligt een superzwaar zwart gat, dat miljoenen tot miljarden keer zo zwaar is als de zon. De zwaartekracht rond het quasar is heel intens. Het vangt namelijk gas en stof op en kan sterren uit elkaar scheuren. Hierdoor ontstaat een spoor van puin. Het puin zwaait met een ongelooflijke snelheid rond de quasar en stoot extreme hoeveelheden energie uit. Dit kunnen wetenschappers op aarde zien als helder licht. J0313-1806 bijvoorbeeld schijnt 1.000 keer helderder dan het hele Melkwegstelsel.

Volgens berekeningen van astronomen is de massa van het zwarte gat ongeveer 1,6 miljard keer die van de zon. Dit zorgt echter voor een probleem. Omdat de quasar niet ouder kan zijn dan 670 miljoen jaar, kan de oorzaak van de snelle groei helaas niet verklaard worden.

“Om het zwarte gat te laten uitgroeien tot de grootte die we zien met J0313-1806, zou het begonnen moeten zijn met een zwart gat van ten minste 10.000 zonsmassa’s”, zegt Xiaohui Fan, een astronoom aan de Universiteit van Arizona. “Dat kan bij dit zwarte gat niet het geval geweest zijn.” Voor antwoorden op deze vragen zullen we helaas nog even geduld moeten hebben.

Ruimtemissies

Zoals je aan dit voorbeeld kunt zien wordt 2021 weer een bijzonder ruimtejaar. Wil je weten wat voor missies in de ruimte er nog meer op de planning staan? Bekijk hier dan zes ruimtemissies om naar uit de kijken voor 2021.

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste wat tech en culture te bieden heeft 🚀

De laatste ontwikkelingen iedere vrijdag in je mailbox? WANT houdt je op de hoogte!

Onderwerpen